{"@context":"https://schema.org","@type":"FAQPage","name":"Cybersecurity FAQ","headline":"Wat is een crisisoefening? | IBgidsNL","description":"Praktische antwoorden over Cybersecurity voor Nederlandse bedrijven","datePublished":"2025-10-07T22:33:43.531Z","dateModified":"2025-10-07T22:33:43.531Z","keywords":["IBgidsNL","cybersecurity","Nederland"],"about":{"@type":"Thing","name":"Concept"},"mainEntity":[{"@type":"Question","name":"Wat is een crisisoefening?","acceptedAnswer":{"@type":"Answer","text":"Een crisisoefening is het gestructureerd oefenen van het reactievermogen van een organisatie op een groot cyberincident. Hiermee test en verbetert een organisatie haar crisismanagement, communicatie en technische respons bij bijvoorbeeld een ransomware-aanval of datalek."}},{"@type":"Question","name":"Wat zijn de processtappen van een crisisoefening?","acceptedAnswer":{"@type":"Answer","text":"Het proces van een crisisoefening begint met het bepalen van de doelstellingen, zoals het testen van het incident response plan of het trainen van het crisisteam. Vervolgens wordt een realistisch scenario ontwikkeld, afgestemd op actuele dreigingen zoals ransomware of DDoS-aanvallen. De oefening wordt aangekondigd of onaangekondigd uitgevoerd, waarbij alle relevante stakeholders deelnemen. Tijdens de oefening worden acties, communicatie en besluitvorming gemonitord. Na afloop volgt een evaluatie met lessons learned en concrete verbeteracties. Het proces wordt afgesloten met een rapportage en aanpassing van procedures waar nodig."}},{"@type":"Question","name":"Welke rollen en verantwoordelijkheden horen bij een crisisoefening?","acceptedAnswer":{"@type":"Answer","text":"Bij een crisisoefening zijn diverse rollen betrokken: het crisisteam (directie, CISO, communicatie), IT-beheer, privacy officers en soms externe partijen zoals leveranciers of crisiscommunicatiebureaus. De oefenleider coördineert de voorbereiding en uitvoering, terwijl observatoren het gedrag en de besluitvorming beoordelen. Iedere deelnemer heeft een duidelijke rol, bijvoorbeeld het nemen van beslissingen, communiceren met de pers of het technisch oplossen van het incident. In Nederlandse organisaties wordt vaak gewerkt met rollen volgens het NCSC-advies en de Wet beveiliging netwerk- en informatiesystemen (Wbni)."}},{"@type":"Question","name":"Welke tools en middelen gebruik je bij een crisisoefening?","acceptedAnswer":{"@type":"Answer","text":"Voor een effectieve crisisoefening worden diverse hulpmiddelen ingezet: scenario scripts, communicatieplatforms (zoals Teams of Slack), logging tools voor tijdslijnen en incident response software. Daarnaast worden templates voor persberichten, interne communicatie en draaiboeken gebruikt. Sommige organisaties maken gebruik van simulatiesoftware of tabletop-oefeningen met fysieke kaarten en flip-overs. In Nederland zijn er gespecialiseerde aanbieders die maatwerk scenario’s ontwikkelen afgestemd op sector-specifieke dreigingen (zoals zorg, overheid of financiële sector)."}},{"@type":"Question","name":"Wat zijn de succesindicatoren van een crisisoefening?","acceptedAnswer":{"@type":"Answer","text":"Succes meet je aan de hand van verschillende indicatoren: snelheid van respons, kwaliteit van besluitvorming, effectiviteit van interne en externe communicatie, naleving van procedures en mate van samenwerking tussen teams. Ook wordt gekeken naar het identificeren van verbeterpunten in bestaande plannen. Een geslaagde oefening resulteert in concrete acties om de weerbaarheid te verhogen en voldoet aan compliance-eisen zoals NIS2 en ISO 27001. Nederlandse organisaties rapporteren vaak aan hun bestuur of toezichthouder over de uitkomsten."}},{"@type":"Question","name":"Wat zijn best practices voor een crisisoefening?","acceptedAnswer":{"@type":"Answer","text":"Best practices zijn onder meer: realistische scenario’s gebaseerd op actuele dreigingen, betrokkenheid van alle relevante stakeholders, duidelijke communicatie vooraf over doel en verwachtingen, en het inzetten van externe observatoren voor objectieve feedback. Herhaal oefeningen minimaal jaarlijks en varieer in scenario’s (bijvoorbeeld cyberaanval, datalek of uitval kritieke systemen). Zorg voor een gestructureerde evaluatie en borg verbetermaatregelen in beleid en procedures. Nederlandse best practices zijn te vinden via het NCSC, brancheverenigingen en IBgidsNL."}},{"@type":"Question","name":"Hoe vind je experts en consultants voor crisisoefeningen?","acceptedAnswer":{"@type":"Answer","text":"IBgidsNL helpt je met ervaren crisisoefening specialisten en process consultants. Via IBgidsNL vind je snel gecertificeerde partners die jouw organisatie begeleiden bij het ontwikkelen, uitvoeren en evalueren van effectieve crisisoefeningen op maat. Neem contact op voor een vrijblijvend adviesgesprek of offerte."}}],"publisher":{"@type":"Organization","name":"IBgidsNL","url":"https://www.ibgids.nl","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https://assets.softr-files.com/applications/50eb5195-9454-4c8e-8af8-cc41f5306327/assets/534bf3ee-2f0c-438d-bae5-6deec2a33efc.webp"}}}
Een crisisoefening is het gestructureerd oefenen van het reactievermogen van een organisatie op een groot cyberincident. Hiermee test en verbetert een organisatie haar crisismanagement, communicatie en technische respons bij bijvoorbeeld een ransomware-aanval of datalek.
Het proces van een crisisoefening begint met het bepalen van de doelstellingen, zoals het testen van het incident response plan of het trainen van het crisisteam. Vervolgens wordt een realistisch scenario ontwikkeld, afgestemd op actuele dreigingen zoals ransomware of DDoS-aanvallen. De oefening wordt aangekondigd of onaangekondigd uitgevoerd, waarbij alle relevante stakeholders deelnemen. Tijdens de oefening worden acties, communicatie en besluitvorming gemonitord. Na afloop volgt een evaluatie met lessons learned en concrete verbeteracties. Het proces wordt afgesloten met een rapportage en aanpassing van procedures waar nodig.
Bij een crisisoefening zijn diverse rollen betrokken: het crisisteam (directie, CISO, communicatie), IT-beheer, privacy officers en soms externe partijen zoals leveranciers of crisiscommunicatiebureaus. De oefenleider coördineert de voorbereiding en uitvoering, terwijl observatoren het gedrag en de besluitvorming beoordelen. Iedere deelnemer heeft een duidelijke rol, bijvoorbeeld het nemen van beslissingen, communiceren met de pers of het technisch oplossen van het incident. In Nederlandse organisaties wordt vaak gewerkt met rollen volgens het NCSC-advies en de Wet beveiliging netwerk- en informatiesystemen (Wbni).
Voor een effectieve crisisoefening worden diverse hulpmiddelen ingezet: scenario scripts, communicatieplatforms (zoals Teams of Slack), logging tools voor tijdslijnen en incident response software. Daarnaast worden templates voor persberichten, interne communicatie en draaiboeken gebruikt. Sommige organisaties maken gebruik van simulatiesoftware of tabletop-oefeningen met fysieke kaarten en flip-overs. In Nederland zijn er gespecialiseerde aanbieders die maatwerk scenario’s ontwikkelen afgestemd op sector-specifieke dreigingen (zoals zorg, overheid of financiële sector).
Succes meet je aan de hand van verschillende indicatoren: snelheid van respons, kwaliteit van besluitvorming, effectiviteit van interne en externe communicatie, naleving van procedures en mate van samenwerking tussen teams. Ook wordt gekeken naar het identificeren van verbeterpunten in bestaande plannen. Een geslaagde oefening resulteert in concrete acties om de weerbaarheid te verhogen en voldoet aan compliance-eisen zoals NIS2 en ISO 27001. Nederlandse organisaties rapporteren vaak aan hun bestuur of toezichthouder over de uitkomsten.
Best practices zijn onder meer: realistische scenario’s gebaseerd op actuele dreigingen, betrokkenheid van alle relevante stakeholders, duidelijke communicatie vooraf over doel en verwachtingen, en het inzetten van externe observatoren voor objectieve feedback. Herhaal oefeningen minimaal jaarlijks en varieer in scenario’s (bijvoorbeeld cyberaanval, datalek of uitval kritieke systemen). Zorg voor een gestructureerde evaluatie en borg verbetermaatregelen in beleid en procedures. Nederlandse best practices zijn te vinden via het NCSC, brancheverenigingen en IBgidsNL.
IBgidsNL helpt je met ervaren crisisoefening specialisten en process consultants. Via IBgidsNL vind je snel gecertificeerde partners die jouw organisatie begeleiden bij het ontwikkelen, uitvoeren en evalueren van effectieve crisisoefeningen op maat. Neem contact op voor een vrijblijvend adviesgesprek of offerte.
Vind de juiste aanbieder via IBgidsNL. Ga naar Security Assessments.Verrijk jouw kennis via IBgidsNL
Wat is de GDPR en wat betekent het voor Nederlandse bedrijven?
Wat is tweefactorauthenticatie (2FA) en waarom is het belangrijk voor cybersecurity?
Wat is de NIS-directive en wat betekent deze voor Nederlandse bedrijven?
Wat is een audit in cybersecurity en waarom is het belangrijk voor organisaties?
Wat is een DPO en wat is zijn rol binnen cybersecurity?
Wat is een Data Protection Impact Assessment (DPIA) en waarom is het belangrijk voor organisaties?
Wat is een privacybeleid en waarom is het belangrijk voor organisaties in het kader van AVG?
Wat is een auditor in de context van cybersecurity?
Wat is de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) en wat betekent deze voor Nederlandse bedrijven?
Wat houdt de Cyberbeveiligingswet in en wat betekent deze voor Nederlandse bedrijven?






