Wat is phishing?
Phishing is een digitale aanvalstechniek waarbij criminelen proberen gevoelige informatie, zoals wachtwoorden of bankgegevens, van mensen te ontfutselen. Deze informatie wordt vervolgens misbruikt om toegang te krijgen tot systemen of om fraude te plegen.
Hoe werkt deze aanval?
Phishing-aanvallen verlopen meestal via e-mail, sms (smishing) of telefoon (vishing), waarbij de aanvaller zich voordoet als een betrouwbare partij zoals een bank, overheidsinstantie of collega. Door gebruik te maken van overtuigende berichten en nagemaakte websites proberen ze slachtoffers te verleiden om persoonlijke gegevens in te vullen of op kwaadaardige links te klikken. Vaak worden slachtoffers onder druk gezet met urgente verzoeken, bijvoorbeeld dat hun account geblokkeerd wordt als ze niet direct reageren.
Doelwitten en gevolgen
Phishing richt zich op zowel particulieren als bedrijven, met name medewerkers van organisaties die toegang hebben tot gevoelige data of financiële middelen. De gevolgen van een succesvolle phishing-aanval kunnen ernstig zijn: denk aan datalekken, financiële schade, identiteitsfraude en verstoring van bedrijfsprocessen. In Nederland zijn met name zorginstellingen, gemeenten en het mkb regelmatig doelwit van phishing-campagnes.
Preventie en bescherming
Het voorkomen van phishing begint met technische maatregelen zoals spamfilters, e-mailbeveiliging (DMARC, SPF, DKIM) en multi-factor authenticatie. Daarnaast is het belangrijk om medewerkers te trainen in het herkennen van verdachte berichten en het niet zomaar klikken op links of bijlagen. Nederlandse organisaties kunnen ook gebruikmaken van waarschuwingssystemen van bijvoorbeeld de Fraudehelpdesk of het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC).
Detectie en respons
Het tijdig detecteren van phishing gebeurt via monitoring van e-mailverkeer, meldingen van gebruikers en geautomatiseerde security-oplossingen die verdachte patronen herkennen. Bij een vermoeden van phishing is het essentieel om direct te reageren: meld het incident intern, blokkeer verdachte accounts en informeer betrokkenen. In Nederland geldt bovendien een meldplicht datalekken bij de Autoriteit Persoonsgegevens als er persoonsgegevens zijn buitgemaakt.
Training en bewustwording
Regelmatige security awareness-trainingen zijn cruciaal om medewerkers alert te houden op phishing. Simulaties van phishing-campagnes helpen om risicogedrag te identificeren en gericht te verbeteren. Nederlandse bedrijven kiezen vaak voor trainingen op maat, afgestemd op sector-specifieke dreigingen en actuele voorbeelden uit de praktijk.
Incident response en security experts
Bij phishing-incidenten helpen IBgidsNL's incident response teams en security experts met snelle analyse, schadebeperking en herstel. Neem direct contact op met IBgidsNL voor advies, forensisch onderzoek of het opzetten van effectieve anti-phishingmaatregelen binnen jouw organisatie. Vind de juiste aanbieder via IBgidsNL. Ga naar Training and Awareness.